Aktualności

W związku z obchodzonym 1 grudnia światowym dniem walki z AIDS, przeprowadzona została krótka ankieta dotycząca podstawowej wiedzy na temat tej choroby. Pytania zawarte w kwestionariuszu skierowane zostały do szerokiej grupy badawczej. Uczestnikami ankiety była młodzież - uczniowie Gimnazjów (Gimnazjum nr 1 w Zagórzu, Gimnazjum nr 1 oraz Gimnazjum nr 2    w Sanoku) , I i II Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku oraz osoby dorosłe – pracownicy Urzędu Miasta oraz Powiatowego Urzędu Pracy w Sanoku.

Łącznie kwestionariusz uzupełniony został przez 123 osoby, w tym        55 mężczyzn oraz 68 kobiet. Największą grupę ankietowanych stanowiły osoby w wieku 12-15 lat – odpowiednio 36 mężczyzn oraz 35 kobiet. Badana młodzież w przedziale wiekowym 16 - 18 lat liczyła 32 osoby. 20 respondentów to osoby powyżej 19 roku życia.

Przeprowadzone badania pozwoliły określić  poziom wiedzy na temat HIV i AIDS, dróg szerzenia się zakażenia oraz ryzykowanych zachowań zwiększających możliwość zachorowania.

Najwięcej problemów ankietowanym sprawiło zdefiniowanie pojęć HIV oraz AIDS. Dokładnie 54% badanych określa słowem „nie wiem” odpowiedź na pytanie dotyczące zdefiniowania pojęcia HIV i AIDS. Uwzględniając podział na płeć jest to odpowiednio 44% kobiet oraz 56 % mężczyzn.

Inaczej przedstawia się sytuacja przy podziale na wiek badanych. W tym przypadku możemy zaobserwować prawidłowość, że wraz z wiekiem wzrasta wiedza dotycząca umiejętności zdefiniowania pojęć HIV i AIDS.

W przypadku najmłodszej grupy badanych 72% osób w przedziale wiekowym 12-15 lat, nie potrafi podać czym są HIV i AIDS, bądź pozostawia pytanie bez odpowiedzi. Wraz z wiekiem liczba ta zmniejsza się i tylko 20 % spośród badanej kategorii osób w wieku 19 lat i więcej nie potrafi wyjaśnić pojęć HIV i AIDS.

Warto zaznaczyć fakt, że wśród danych, z których można uzyskać informacje na temat nazewnictwa HIV i AIDS - aż 87 % to odpowiedzi mówiące o wirusie bądź chorobie. Dane te nie zawierają jednak żadnych dodatkowych informacji, mogących doprecyzować nazwę HIV i AIDS. Tylko nieliczne osoby potrafią podać pełną definicję  zarówno w języku polskim jak            i angielskim (human immunodeficiency virus) - 19 % ankietowanych.

Pojawiające się odpowiedzi zawierają również informacje, świadczące            o braku wiedzy w tym zakresie. Ankietowani określają HIV i AIDS jako brak witamin, choroby weneryczne czy zakażenie organizmu. Przykłady te są jednak marginalne i stanowią odsetek odpowiedzi.

Analiza pytania dotyczącego dróg zakażenia wirusem HIV jest dla 14% badanych zagadnieniem, na które nie znają odpowiedzi. Przykład ten dotyczy odpowiednio 22% ankietowanych mężczyzn z tym, że wszyscy zaliczają się do najmłodszej grupy respondentów. W przypadku kobiet liczba ta wynosi 8%         oraz również dotyczy najmłodszych w przedziale12-15 lat.

Odpowiedź na to pytanie, nie sprawia trudności starszym badanym grupom wiekowym. Pojawiające się sugestie dotyczą szczególnie możliwości zakażenia się wirusem HIV poprzez krew oraz kontakty seksualne (drogą płciową). Wskazanie tych dwóch najczęściej pojawiających się odpowiedzi rozgranicza się także na bardziej szczegółowe podkategorie, w ramach których wyróżnić możemy:

Respondenci odpowiadając na pytanie związane z ryzykownymi zachowaniami, które mogą zwiększyć możliwość zakażeniem wirusem HIV, podają odpowiedzi, w których 98 % z nich stanowi zagadnienie narkomani oraz szeroko rozumianych stosunków seksualnych. Spośród tych zagadnień występują również nawiązania do powyższych haseł chociażby homoseksualizm, seks podczas okresu, niewierność małżeńska oraz stosunki bez zabezpieczeń, a w przypadku narkomani używanie wspólnych strzykawek.

30 % badanych nie jest w stanie określić miejsca w Sanoku, w którym można wykonać test diagnostyczny w kierunku HIV. Pozostali respondenci,            

tj. – 70 % badanych jako przykład podaje sanocki szpital, przychodnie zdrowia czy zakłady medycyny pracy.

Wnioski

Głównym sposobem, który może zostać wykorzystany w celu ograniczenia liczby nowych zarażeń wirusem HIV jest dobrze zorganizowana działalność profilaktyczna dla całego społeczeństwa. Grupą, która jest szczególnie zagrożona możliwością zakażenia HIV (pierwsze kontakty seksualne, próby używania narkotyków) jest młodzież. Istnieje, zatem potrzeba działań informacyjnych i wychowawczych, które byłyby nastawione na zapobieganie HIV wśród młodzieży, a jednocześnie dostosowane tych informacji do wieku.

Przedstawione wyniki badań wskazują jednoznacznie, że uczniowie gimnazjów (12-15 latkowie) mają najbardziej ograniczoną wiedzę dotyczącą wirusa HIV i jego następstw. Prezentowane przez nich odpowiedzi są ogólne, nie rozwijają zagadnienia. O ile rozszyfrowanie samej definicji HIV i AIDS sprawia problemy wszystkim badanym, o tyle kwestia wiedzy na temat dróg zakażenia HIV sprawia trudności wyłącznie najmłodszym respondentom.

Jedyną drogą zapobiegania AIDS jest umiejętność zabezpieczenia się przed zakażeniem wirusem HIV. Cel ten osiągnięty może być jedynie poprzez wiedzę na ten temat, która z kolei zawierać powinna informacje o samym wirusie, drogach zakażenia oraz możliwościach wykonywania testów diagnostycznych. Badani w większości wiedzą czego należy unikać oraz stanowi czynnik ryzyka zachorowań. Możemy tylko domyślać się, że wiedza ta ma istotne znaczenie     w ich codziennym postępowaniu, ograniczając w znaczny sposób ryzyko zachorowania. Temat profilaktyki zakażeń wirusem HIV powinien być zagadnieniem omawianym od najmłodszych lat, zarówno w szkole przez nauczycieli jak i w domu przez rodziców.